Vào triều đại Khang Ky, Nạp Lan Minh Châu có quyền thế khuynh đảo triều đình, thậm chí tuổi già nhận hối lộ đến 2.000 vạn lượng. Ông cả đời vì Khang Hy Đế mà lập được 3 kỳ công lớn, tuy nhiên khi về già bởi vì các loại tội trạng mà bị quần thần vạch tội, nhưng cuối cùng đã tránh được kết cục bi thảm.
Nạp Lan Minh Châu, nổi tiếng một thời ở Trung Quốc xưa, thâu tóm quyền lực, khuynh loát triều chính. Dân Trung Quốc thời đó thường tôn xưng ông ta là “tướng quốc”. Vị quan tham này thủ đoạn mưu mô được cho là còn hơn cả Hòa Thân. Ông ta là trọng thần triều Khang Hy.
Quan lộ thênh thang rộng mở
Nạp Lan Minh Châu (1635-1708), họ Nạp Lan hay còn gọi là “Diệp Hách Na Lạp thị” thuộc Mãn Châu Chính Hoàng kỳ, tự “Đoan Phạm”.
Nạp Lan Minh Châu có nền tảng gia tộc hiển hách, có quan hệ thân thích với hoàng gia. Bà cô của ông là Hiếu Từ Cao Hoàng hậu, một Đại phúc tấn của Thanh Thái Tổ Nỗ Nhĩ Cáp Xích và là thân mẫu của Thanh Thái Tông Hoàng Thái Cực.
Mặc dù tổ tiên là Diệp Hách Na Lạp thị thuộc Mãn Thanh Chính Hoàng Kỳ, nhưng đến thời ông thì đã sớm suy tàn. Vào thời Thuận Trị, ông muốn mượn quan hệ thông gia với Đa Nhĩ Cổn để một bước lên mây.
Tuy nhiên, bởi vì nhạc phụ của ông – Anh thân vương A Tế Cách bị tố cáo mưu loạn, gia tộc cũng vì vậy mà gặp bất hạnh, Nạp Lan Minh Châu chỉ có thể từ thị vệ trong cung mà đi lên. Những năm Thuận Trị, ông nhậm Thị vệ, Loan Nghi vệ Trì nghi chính. 2 năm sau, dựa vào sự chăm chỉ và tài hoa mà ông được thăng tới chức Đại tổng quản phủ nội vụ, 1 năm sau lại đảm nhiệm chức học sĩ Hoằng Văn Quán, được tham dự quốc chính. Năm thứ 6 (1667), triều đình chính thức thiết lập Thực lục quán, ông đảm nhiệm vị trí Phó Tổng tài biên soạn Thế Tổ Chương Hoàng đế Thực lục. 1 năm sau, ông được thăng chức làm Hình bộ Thượng thư. Năm thứ 9 (1670), ông được chuyển sang làm Đô Sát viện Tả đô Ngự sử. Nhậm chức tại Đô Sát viện được gần 1 năm thì ông được điều kiêm nhiệm Kinh diên Giảng quan.
Năm thứ 11 (1672), ông được phong làm Binh bộ Thượng thư kiêm Văn Hoa điện Đại học sĩ. Cùng năm này, ông cùng với Mễ Tư Hàn, Mạc Lạc, Trần Đình Tính ủng hộ chủ trương triệt phiên nhưng bị Khang Hi Đế từ chối. Đến năm thứ 14 (1675), ông tiếp tục nhậm chức Lại bộ Thượng thư. 2 năm sau thì ông trở thành Võ Anh điện Đại học sĩ.
Năm thứ 21 (1682), ông đảm nhiệm Giám tu Tổng tài quan, chịu trách nhiệm toản tu Minh sử. Cùng năm, ông tiếp tục nhậm Tổng tài quan, chịu trách nhiệm trọng tu Thái Tổ Thái Tông thực lục và biên soạn “Thánh huấn” của ba triều (Thái Tổ, Thái Tông, Thế Tổ), nhậm Phương lược Tổng tài quan chịu trách nhiệm biên soạn “Bình định Tam nghịch”. Năm thứ 23 (1684), nhậm Tổng tài quan biên soạn Đại thanh Hội điển. Năm thứ 24 (1685), ông tiếp tục chịu trách nhiệm biên soạn “Chính trị Điển huấn”. Năm thứ 25 (1686), chịu trách nhiệm biên soạn “Nhất thống chí”, ông được ban hàm Thái tử Thái sư. Năm thứ 28 (1689), ông chủ trương thu phục Đài Loan và được Khang Hi giao trọng trách chiến lược bình Đài cùng với Diêu Khải Thánh, Thi Lang, Lý Quang Địa. Năm thứ 29 (1690), ông chịu trách nhiệm Tham tán Quân vụ.
Năm thứ 33 (1694), ông được phong hàm Thái tử Thái bảo, tập tước Nhất đẳng Công, uy vọng của ông lúc bấy giờ có thể nói là cao trong triều, ngang hàng với Sách Ngạch Đồ.
Bị tống giam và cách hết chức tước
Trong khi Nạp Lan Minh Châu không ngừng thăng quan tiến chức thì thế lực của Ngao Bái trong triều đình đã bị diệt trừ gần như hết sạch. Khang Hy Đế bắt đầu an bài cho thân tín của mình tham gia triều chính. Nạp Lan Minh Châu nghe nói Khang Hy muốn đi tuần tra 8 kỳ binh Lượng Ưng Đài do ông phụ trách, để trình diễn tài năng của mình, ông đã ban bố giáo điều huấn luyện binh lính trước thời hạn. Lúc Khang Hy đến kiểm duyệt thì phát hiện, “Tác phong quân đội nghiêm chỉnh” nơi này chính là lực lượng quân sự mà ông đang cần, mắt rồng ánh lên niềm vui mừng.
Sau khi biết được người thống lĩnh nơi này là Nạp Lan Minh Châu, Khang Hy lập tức coi ông là một lực lượng trọng yếu trong trò chơi quyền lực của triều đình. Tuy lúc đó Khang Hy mới chỉ gần 20 tuổi, Nạp Lan Minh Châu thì đã hơn 40, nhưng tại vấn đề “tước phiên” thì rất hợp ý nhau (chính sách “tước phiên” đề cao tầng lớp văn nhân, đồng thời tước bỏ thế lực ngoại phiên để tập trung quyền lực về trung ương).
Năm đầu Khang Hy, Ngô Tam Quế, Thượng Khả Hỉ và Cảnh Tinh Trung chia ra đóng ở Vân Nam, Quảng Châu và Phúc Kiến, vương của các phiên (Thuộc địa hoặc thuộc quốc phong cho chư hầu ngày xưa) này giữ lại một số lượng lớn tiền bạc tiến cống cho quốc khố, còn âm thầm câu kết thế lực khắp nơi, ngang nhiên phản kháng với thế lực triều đình. Lúc này Bình nam vương Thượng Khả Hỷ lại lấy lý do tuổi tác đã cao, giả vờ loại bỏ phiên mà đến dò xét thái độ của Khang Hy, Ngô Tam Quế và Cảnh Tinh Trung cũng hùa theo muốn loại bỏ phiên. Tuy nhiên, triều đình đã lấy một phái của Sách Ngạch Đồ dẫn đầu, cho rằng tam phiên vì Đại Thanh lập được công lớn, tùy tiện loại bỏ phiên sẽ làm biên giới phía Nam hỗn loạn, hi vọng có thể bàn bạc kỹ hơn.
Ý kiến của một phái Sách Ngạch Đồ khiến Khang Hy rất bất mãn, mà chủ trương loại bỏ phiên chỉ có 2 người. Nạp Lan Minh Châu sớm đã hiểu được tâm tư của Khang Hy, lập tức hùa theo 2 vị đại thần gắng sức loại bỏ phiên. Về sau, đám người Ngô Tam Quế thấy Khang Hy có ý muốn loại bỏ phiên, dứt khoát liên hợp xung quanh các khu vực Tứ Xuyên, Cam Túc… cùng nhau mưu phản.
Mắt thấy các phần tử phản loạn chiếm cứ một nửa giang sơn Đại Thanh, đe dọa đến sự thống trị, các quan viên lấy Sách Ngạch Đồ làm đầu, lập tức hướng mũi nhọn vào đám người Nạp Lan Minh Châu, thỉnh cầu Hoàng đế xử tử những đại thần chủ trương loại bỏ phiên. Khang Hy Đế hùng tài đại lược, làm sao có thể sợ hãi mà né tránh khi gặp chuyện được, ông trực tiếp nói một câu: “Việc này là ý trẫm, người khác không có tội”. Từ đó về sau trong quá trình bình định phiên, Khang Hi còn để Nạp Lan Minh Châu tham gia vào nhiều công việc khác nữa. 5 năm sau, loạn tam phiên đã hoàn toàn được xử lý.
Khang Hy Đế ngay trước văn võ bá quan trong triều, mỉm cười nói rằng: “Lúc ấy có người kiến nghị giết, nếu trẫm làm theo thì hàm oan đã khắp đất trời rồi”. Khang Hy nói lời này chính là muốn chế giễu Sách Ngạch Đồ muốn ngăn cản những người loại bỏ phiên.
Nhờ công lao bình định tam phiên trong lần này, Nạp Lan Minh Châu đã trở thành trọng thần sánh ngang với Sách Ngạch Đồ, trở thành tâm phúc của Hoàng đế, cũng theo đó mà trừ đi mối họa của cuộc tranh giành cấu xé giữa “Sách đảng” và “Minh đảng”. Sau khi giải quyết xong vấn đề biên giới phía Nam, Nạp Lan Minh Châu tại vấn đề Đài Loan vẫn kiên trì thu phục vùng đất bị mất.
Khang Hy vốn muốn cho Tuần phủ và Tổng đốc Phúc Kiến cùng nhau xuất binh tấn công Đài Loan, nhưng Nạp Lan Minh Châu nói rằng 2 thống soái đó sẽ có những ý kiến bất đồng, nên mới đề cử Thi Lang thống lĩnh thủy quân đi trước, như vậy mới đảm bảo thắng lợi. Vì vậy, Khang Hy đã lệnh cho Thị Lang một mình xuất quân đi đánh chiếm Đài Loan.
Sau khi thu phục được Đài Loan, Khang Hy đã thiết lập chính quyền ở Đài Loan trực thuộc tỉnh Phúc Kiến. Tam phiên ở Nam bộ và vấn đề Đài Loan đều đã giải quyết ổn thỏa, lần này Nạp Lan Minh Châu cũng có công lao không nhỏ. Đối diện với sự xâm phạm liên tục của Nga Hoàng (nước Nga) ở Bắc bộ, Nạp Lan Minh Châu lại tiến cử Bành Xuân và Tát Bố là tướng quân và phó đô thống. Sau khi liên tục đánh lui Nga Hoàng, chiếm cứ thành Albazino.
Đối mặt với thế tiến công mạnh mẽ của vương triều nhà Thanh, Nga Hoàng phái sứ giả đến cầu hòa, cuối cùng ký kết “Hiệp ước Nerchinsk”. Từ loạn tam phiên đến nay, đối tượng mà Sách Ngạch Đồ cực lực chèn ép đã trở thành đối tượng mà Nạp Lan Minh Châu lôi kéo. Hai thế lực liên tục đấu đá với nhau. Bởi vì gia tộc Sách Ngạch Đồ lúc ấy là mẫu tộc của Thái tử Dận Nhưng, “Sách đảng” phần lớn ủng hộ Thái tử. Ngược lại, Nạp Lan Minh Châu lại thu nạp tất cả những người không ủng hộ Thái tử.
Tuy nhiên, điều mà Khang Hy Đế ghét nhất đó là các đại thần làm ầm ĩ vấn đề ngôi vị Thái tử, cuối cùng đem Sách Ngạch Đồ bỏ tù ở Tông Nhân phủ, về sau được ban cho cái chết. Lúc bấy giờ, Nạp Lan Minh Châu mặc dù cũng bị các quan viên thượng thư vạch tội nhận hối lộ. Sau đó, ông bị bắt và tước hết mọi chức vụ tước vị.
Được miễn chết và phục chức
Như đã nói, Nạp Lan Minh Châu được Khang Hy Đế trọng dụng nhờ vào sự thông minh và năng lực thực sự. Ông cũng rất hiểu Hoàng đế. Trong các vấn đề loạn Tam phiên, thống nhất Đài Loan, thì ý kiến của Nạp Lan Minh Châu thường là câu trả lời mà Khang Hy muốn nghe nhất. Cho nên, quan lộ của Nạp Lan Minh Châu thênh thang rộng mở. Ngoài ra, còn một lý do khác là Hoàng đế Khang Hy muốn dùng Nạp Lan Minh Châu để cân bằng với một thế lực khác cũng rất lớn mạnh trong triều đình.
Vào thời điểm đó, Khang Hy Đế đặc biệt quan tâm và muốn kiềm chế quyền lực của Sách Ngạch Đồ. Đây cũng là nhân vật có xuất thân cao quý và có mối quan hệ thân thiết với hoàng tộc, tương tự như Nạp Lan Minh Châu.
Sách Ngạch Đồ lập được nhiều công lao, từ sớm đã là thân tín bên cạnh Khang Hy. Tuy vây, ông ta đã gây bè kết cánh trong triều đình. Hoàng đế Khang Hi lo ngại điều này đe dọa đến quyền lực của mình. Đó là lý do tại sao Khang Hy cần thế lực đủ mạnh cân bằng với Sách Ngạch Đồ.
Biết được dụng ý của Khang Hy, Nạp Lan Minh Châu tìm mọi cách thu phục văn quan võ tướng bên cạnh mình. Nhưng điều này lại mang đến cho Khang Hy Đế một phiền phức mới.
Không lâu sau, Khang Hy nhận được mật tấu của Trực lệ tuần phủ ở Thành Long, trong đó có một câu: “Các quan đã bị Nạp Lan Minh Châu và Dư Quốc Trụ mua xong rồi”. Điều này có nghĩa là các quan triều Thanh khi đó về cơ bản đã bị hai người này mua chuộc lôi kéo về phe cánh của họ.
Lúc này Khang Hy mới nhận ra thế lực của Nạp Lan Minh Châu đã vượt quá tầm kiểm soát của ông, nếu không có biện pháp kịp thời, e rằng sẽ làm lung lay chính sự thống trị của mình. Để phòng trừ bạo loạn của cả phe cánh Nạp Lan Minh Châu, Khang Hy Đế chỉ cho bắt Nạp Lan Minh Châu, xem như không liên quan những người khác. Kết quả là Nạp Lan Minh Châu bị bắt giam với tội danh tham nhũng và nhận hối lộ.
Ngày bị bắt, Nạp Lan Minh Châu sợ rằng khó thoát khỏi cái chết, nhưng nhiều năm bên cạnh hoàng đế, ông cơ bản cũng hiểu được suy nghĩ của hoàng đế. Thế là trong những ngày chờ hành quyết, ông ta đã tập trung phân tích tình hình chính trị lúc bấy giờ, quyết định mạo hiểm dùng một cách để cứu lấy mạng sống của mình.
Một hôm, Nạp Lan Minh Châu ở trong ngục la lớn là muốn gặp Hoàng đế, còn nói là mình đã kéo bè kết cánh, mưu đồ tạo phản. Khang Hy nghe xong, hiểu ra ngay dụng ý của Nạp Lan Minh Châu là “thú nhận” sự thật. Đây cũng là điều mà Khang Hy đã nghĩ đến và lo ngại ngay ngay từ khi cho bắt Nạp Lan Minh Châu. Mưu phản là trọng tội, không phải việc mà một – hai người có thể làm được. Tội này điều tra ra, tất sẽ liên đới rất nhiều người. Trong khi phe cánh Nạp Lan Minh Châu chắc chắn sẽ bảo vệ ông ta. Như vậy khác nào ép toàn bộ họ vào thế đối đầu với hoàng đế. Mặt khác, nếu diệt trừ Minh Châu cùng phe cánh của ông ta, thì phe cánh của Sách Ngạch Đồ lại trở thành “độc chiếm đại cục”. Mà Khang Hy không hề muốn điều này.
Trong khi đó, nhóm Sách Ngạch Đồ thì cho rằng Nạp Lan Minh Châu đang bị giam chịu tội là cơ hội vàng nghìn năm có một, để một lần xóa sổ Nạp Lan Minh Châu cùng phe cánh. Thế là lần lượt từng người một trình tấu tố cáo Nạp Lan Minh Châu. Có lẽ hoàng đế Khang Hy đã nhận ra điều này và thấy chỉ còn cách tha tội chết, trả tự do và phục chức cho Nạp Lan Minh Châu.
Nước cờ này quả là quá mạo hiểm, chỉ có người thân tín bên Khang Hy hơn 20 năm và quá hiểu vị hoàng đế này như Nạp Lan Minh Châu mới dám liều thực hiện.
Dù sao sau đó Nạp Lan Minh Châu cũng đã đánh mất sự tín nhiệm của Hoàng đế. Tuy sau đó có được phục chức nhưng ông ta cũng không còn được Khang Hy trọng dụng nữa.
Đối với Khang Hy mà nói, Nạp Lan Minh Châu cùng lắm là gian thần tham ô, bôi xấu triều cương, còn Sách Ngạch Đồ lại tham dự vào tranh đoạt chính quyền, có thể là nghịch thần đe dọa đến quyền lực của nhà vua. Nạp Lan Minh Châu cũng tốt, Sách Ngạch Đồ cũng được, kết cục của họ chẳng qua cũng chỉ là mấy hạt bụi trong dòng sông dài của lịch sử mà thôi, cuối cùng đều là hoa sóng cuốn hết anh hùng, thị phi thành bại cũng chỉ còn là chuyện đàm tiếu mà thôi.
Trung Hoa nổi tiếng với chiều dài lịch sử nhiều biến cố cùng những triều đại thay phiên nhau và những câu chuyện thâm cung bí sử ít người biết đến. Chính những câu chuyện về lịch sử lại trở thành “liều thuốc” kích thích bất cứ ai muốn tò mò về lịch sử triều đại của một quốc gia đông dân nhất thế giới này. Nếu du khách yêu thích lịch sử Trung Hoa và muốn tự mình khám phá nhiều điều thú vị hơn thì hãy thực hiện ngay một chuyến du lịch Trung Quốc cùng chúng tôi nhé!
