Trong lịch sử phong kiến Trung Hoa, đao phủ được xem là một nghề nghiệp tương đối đặc thù. Tuy nhiên, khi Thanh triều diệt vong, sự sụp đổ của xã hội phong kiến cũng kéo theo sự biến mất của nghề nghiệp đặc biệt này. Dù vậy thì cho tới ngày nay, người ta vẫn có thể nhìn thấy hình tượng đao phủ qua nhiều bộ phim Trung Hoa cổ trang.
Đao phủ là người làm nghề hành hình tử tội (tội phạm bị tuyên án tử hình) trong thời cổ đại. Đao phủ thi hành bản án được cấp trên truyền xuống và chém đầu tử tội bằng dụng cụ chuyên dụng (đao, kiếm, rìu,…) sau khi có hiệu lệnh. Thường thì việc hành hình diễn ra công khai thị chúng, thu hút nhiều người đến xem.
Từ xưa đến nay, đao phủ vẫn được xem như là một trong những ngành nghề đáng sợ nhất thế giới. Dù họ là những người “thay trời hành đạo”, nắm giữ sinh mệnh phạm nhân nơi pháp trường, nhưng công việc này vẫn bị người đời cho là xấu xa và vô cùng man rợn. Tới tận khi giải nghệ, họ thường vẫn mang trong mình những ám ảnh kinh hoàng về ngày tháng xưa cũ.
Muốn trở thành một đao phủ thực thụ cũng không hề dễ dàng
Nghề đao phủ không chỉ đơn giản là lấy đầu kẻ khác mà ngược lại nó đòi hỏi người hành quyết khi ra tay phải đạt độ chính xác cao. Đao phủ phải căn đúng khoảng giao giữa đốt sống lưng với cổ để khi chém xuống đầu phải lìa ngay khỏi cổ phạm nhân. Thường thì trên pháp trường, đao phủ chỉ được hạ đao một lần, nên đường chém phải chuẩn xác tuyệt đối.
Vì tính chất công việc không dễ tìm được người phù hợp nên đa phần nghề đao phủ là do cha truyền con nối, từ đời này sang đời khác. Từ đây hình thành nên các gia tộc chuyên hành nghề đao phủ. Mỗi dòng họ theo nghề này đều lưu giữ một thanh bảo đao to dài và đặc biệt sắc bén như một vật gia truyền để hành nghề. Tuy nhiên, cũng có một số trường hợp ngoại lệ, khi người ta bái sư học nghệ để trở thành đao phủ.
Để trở một tay đao phủ lão luyện không phải là chuyện một sớm một chiều mà cần có thời gian dày công khổ luyện. Trong một khoảng thời gian dài, họ thường xuyên phải luyện tập chém vào bí đao, dưa hấu, cọc gỗ. Làm như vậy nhằm hai mục đích, thứ nhất là để luyện lực cánh tay; thứ hai là để luyện tính chuẩn xác. Trước khi chém đao phủ sẽ kẻ một đường ngang chính giữa vật, đường đao sau đó phải cắt ngang đường kẻ đó. Phải luyện tới trình độ một đao có thể chém tất cả ra làm hai nửa thì mới được xem là có tư cách nhập môn. Và phải tới khi đã hoàn thành tất cả các bước rèn luyện đầy nghiêm khắc và gian khổ, các đao phủ mới có tư cách chính thức hành nghề.
Trước khi xử tử phạm nhân, đao phủ sẽ phun rượu lên lưỡi đao
Hành động tưởng như kỳ lạ này thực chất được xem là việc làm bảo vệ các đao phủ trước một thế lực đáng sợ được tin là có tồn tại vào thời bấy giờ.
Theo đó, phun rượu tế đao thực chất là một phương thức cúng tế. Đao phủ sở dĩ phải làm việc này là bởi nghề của họ vốn là nghề lấy đầu người, họ tin rằng hành nghề này dễ bị vong linh quấy rầy, và việc phun rượu lên lưỡi đao sẽ tránh bị ma quỷ quấy nhiễu.
Ngoại trừ hành động trên, không khó để nhận thấy giới đao phủ thời xưa còn thường mặc áo đỏ, quấn khăn đỏ lên đầu. Thói quen này cũng mang mục đích xua đuổi tà ma như việc phun rượu tế đao, bởi người xưa tin rằng ma quỷ đều sợ màu đỏ.
Sau khi hành quyết, đao phủ sẽ không quay về nha môn báo cáo nhiệm vụ ngay mà phải phủi mông trước mặt các lính lệ biểu thị xua đuổi vận xui, âm khí.
Vì vậy, những việc làm tưởng như kỳ lạ nói trên của giới đao phủ thực chất chỉ nhằm mục đích bảo vệ bản thân trước các thế lực tâm linh mà họ tin rằng có tồn tại.
Giờ đây nhìn lại, nguồn gốc của những việc làm ấy có lẽ đều bắt nguồn từ nhiều quan niệm có phần mê tín từng tồn tại trong xã hội phong kiến Trung Hoa xưa.
Báo ứng rùng rợn của đao phủ cuối cùng trong lịch sử Trung Hoa
Trong các tài liệu ghi nhận, người đao phủ cuối cùng của triều đại nhà Thanh được nhắc đến chính là Đặng Hải Sơn. Ông cũng được xem là đao phủ cuối cùng của Trung Quốc vì đến thời Trung Hoa Dân Quốc, Chính phủ đã dùng súng khi xử tử phạm nhân.
Những ai quyết định chọn làm đao phủ hầu hết đều là những kẻ lạc loài của xã hội, bị chèn ép, đi tới đường cùng hoặc quá xấu xí không thể làm nghề gì khác. Đặng Hải Sơn cũng là một người như thế, một kẻ không gia đình, không thân thế, sống lang bạt và phải rất chật vật để kiếm từng bữa cơm.
Trong cuốn hồi ký của Đặng Hải Sơn, ông cho biết nghề đao phủ tuy bị mọi người coi khinh, không dám tiếp xúc nhưng lại là một nghề kiếm được tiền công vô cùng hậu hĩnh. Theo đó, cứ mỗi khi chặt đầu một tử tù, đao phủ có thể nhận được đến 4 đồng đại dương, khoản tiền này bằng với số tiền mà những nông dân bình thường phải làm lụng vất vả đến cả nửa năm trời cũng chưa chắc kiếm được. Chưa kể theo quan niệm xưa, người nhà phạm nhân luôn mong muốn người thân của họ được “chết toàn thây”. Vì thế, họ sẽ đút lót cho đao phủ, hy vọng khi chém đầu thì đao phủ nhẹ tay hơn một chút, để chừa lại một chút da dính liền.
Có thể nói nghề đao phủ với thu nhập cao ngất ngưỡng là thế nhưng không phải ai cũng dám làm và cho dù kiếm được nhiều tiền thế nào, đao phủ cũng sẽ phải dừng lại khi chặt đến cái đầu thứ 99. Đây được xem là một quy tắc quan trọng nhất trong nghề đao phủ bởi nếu vượt qua con số này, nghiệp chướng tích tụ trên người họ là không thể gột sạch được và chắc chắn họ sẽ gặp phải báo ứng khủng khiếp.
Nhưng, Đặng Hải Sơn chẳng mấy để tâm đến quy tắc hành nghề. Trong tài liệu ghi lại, ông ta từng chặt đến hơn 300 cái đầu của phạm nhân. Có lẽ cũng vì điều này mà đến cuối đời, Đặng Hải Sơn đã có một cuộc sống vô cùng tệ hại.
Đã dấn thân vào nghề đao phủ, ông cũng biết trước được rằng chẳng có một người phụ nữ nào muốn ở cạnh ông. Người dân trong làng, không ai muốn gả con gái cho ông ta, vì thế cho đến chết, Đặng Hải Sơn cũng chỉ là một lão già cô đơn, không con không cái.
Đến năm 1912, khi nhà Thanh sụp đổ, chính quyền Trung Hoa Dân Quốc đã sử dụng súng đạn khi hành quyết phạm nhân. Những đao phủ như Đặng Hải Sơn rơi vào cảnh thất nghiệp, không biết làm gì khác, cũng không ai dám thu nhận. Họ vốn dĩ quen với việc tiêu xài thoải mái, nay lại chẳng thể kiếm nổi một xu nên nhanh chóng trở thành những kẻ ăn xin sống lang thang nay đây mai đó.
Không chỉ phải sống trong cảnh nghèo khó, Đặng Hải Sơn còn đêm đêm gặp ác mộng khi nhớ đến những người từng bị ông chặt đầu. Ông thường xuyên mơ thấy các tử tù xếp hàng dài đến tìm ông đòi nợ, mỗi lần như vậy ông ta đều tỉnh dậy rồi bật khóc tức tưởi. Sau này ông tìm đến Phật đường để sám hối, mong có lại được chút bình yên ngày cuối đời nhưng cũng bị Phật đường thẳng thừng từ chối vì cho rằng tội lỗi của ông ta sẽ khiến cho nơi thanh tịnh bị ô uế. Đến cuối cùng, Đặng Hải Sơn đã kết thúc cuộc đời của mình một cách cô đơn, nghèo xác xơ, chết trong sự ăn năn và buồn bã ở một xó xỉnh nào đó trên đường phố.
Du lịch Trung Quốc hẳn là cơ hội cho du khách khám phá được nhiều nét thú vị mà du khách được nhìn thấy trong những bộ phim cổ trang. Chúc các du khách có một chuyến đi vui vẻ và nhiều điều thú vị!