Mối tình sầu bi của Tào Tháo và người vợ thuở kết tóc, xe tơ – Đinh thị – từng tốn nhiều giấy mực của giới văn, sử học lẫn báo chí. Người phụ nữ ấy chính là nỗi đau đáu suốt đời mà kẻ phong lưu họ Tào luôn mang bên mình tới tận phút lâm chung.
Không có nhiều sử sách viết về mối tình của Tào Tháo với Đinh thị trước khi ông rước bà về làm vợ cả. Tuy nhiên, những câu chuyện kể về tình yêu của Tào Tháo dành cho người vợ này lại nhiều không kể xiết.
Là người phụ nữ đầu tiên bước vào nhà Tào Tháo với tư cách là vợ cả, Đinh phu nhân được nhận khá nhiều ưu ái từ chồng của mình. Nhiều tài liệu ghi lại cho biết, dù Đinh phu nhân không thể có con nhưng không vì thế mà Tào Tháo sinh ghét bỏ. Mặt khác, Tào Tháo vẫn hết sức cưng chiều và yêu thương vợ mình.
Trước khi chung sống cùng người vợ họ Đinh, Tào Tháo từng chung chăn gối với cô gái họ Lưu, rồi hạ sinh được một quý tử, đặt tên là Tào Ngang. Sinh nở khó khăn, Lưu thị lâm bệnh qua đời. Trước khi nhắm mắt, nàng ta đem con gửi gắm cho Đinh phu nhân, thỉnh cầu vị chính thất nuôi dưỡng con mình nên người. Chấp thuận lời cầu xin của họ Lưu, Đinh thị coi Tào Ngang như đứa con ruột thịt của mình, một lòng chăm bẵm, săn sóc. Tào Ngang lớn lên trở thành chàng trai khôi ngô tuấn tú, văn võ song toàn; 19 tuổi được tiến cử làm Hiếu liêm rồi trở thành vị tướng lĩnh thiếu niên oai phong, dũng mãnh nơi trận mạc.
Thế nhưng, cổ nhân có câu: “Trời cao đố kỵ anh tài”, Tào Ngang đã không may bỏ mạng trong một trận chiến không đáng có, mà nguyên nhân của trận chiến ấy lại có liên quan trực tiếp tới thói trăng hoa của người cha Tào Tháo.
Sử cũ ghi lại, vào năm Kiến An thứ hai, Tào Tháo xuất quân đi chinh phạt Trương Tú ở An Dương. Họ Trương này lúc đầu vốn đã đầu hàng, nhưng vì biết được chuyện Tào Tháo làm chuyện càn rỡ với chính người thím của mình nên đã không chịu nổi nhục nhã mà đem quân đánh lén trong đêm.
Trận tập kích của Trương Tú khiến quân Tào không kịp trở tay. Hậu quả là trong lần đó, Tào Tháo vì mỹ nhân mà vuột mất một thành trì, hơn nữa còn mất đi viên hổ tướng Điển Vi, người cháu Tào An Dân và người con cả Tào Ngang.
Cũng trong lần ấy, Tào Tháo vốn đã bị trúng tên, may mắn có cưỡi ngựa Tuyệt Ảnh chạy nhanh nên mới thoát nạn. Tương truyền rằng, Tào Ngang khi đó bị trọng thương đến mức không thể cưỡi ngựa đã nhường lại con chiến mã này cho phụ thân mình chạy thoát trong lúc nguy cấp.
Một thời gian sau, Tào Tháo một lần nữa đem quân tấn công Trương Tú và giành được thắng lợi. Thế nhưng, khi đó vì muốn chiêu binh mãi mã đối đầu với Viên Thiệu, ông đã quyết định bỏ qua thù cũ, phong cho họ Trương làm Dương Vũ tướng quân, cũng nạp thím của Trương Tú làm thiếp. Tào Tháo cũng lập đàn thờ và than khóc với các tướng lĩnh của mình rằng: “Ta mất con trưởng và đứa cháu yêu, không thương tiếc là mấy, chỉ khóc thương Điển Vi mà thôi”. Nếu cái chết của Tào Ngang đã khiến Đinh thị như hóa điên, hóa dại thì tất cả những hành động và lời nói của Tào Tháo đã chạm tới ranh giới tình cảm cuối cùng của vị phu nhân này. Kết quả là trước mặt nhiều người, Đinh phu nhân đã phẫn uất mà chất vấn chồng mình: “Ông hại chết Tào Ngang của ta, chẳng lẽ không có lấy nửa điểm hối hận, thương tiếc nó hay sao?”.
Một Tào Tháo uy phong lẫm liệt, luôn khiến đám thuộc hạ phải cung cung kính kính trước mình lại chịu sự quở mắng thậm tệ của vợ, thật quá mất mặt, vậy là Tào Tháo bèn ra lệnh đuổi Đinh phu nhân về nhà mẹ đẻ. Tuy nhiên, ít ai ngờ rằng đây lại là quyết định làm ông hối hận cả đời.
Tào Tháo vốn nghĩ Đinh phu nhân khi nguôi cơn giận sẽ hồi tâm chuyển ý mà quay lại Vương phủ. Thật chẳng ngờ, bà an bần lạc đạo, tĩnh tâm tận hưởng cuộc sống chốn quê nhà và chuyên tâm dệt vải. Tào Tháo nhiều lần sai người tới đón đều bị Đinh phu nhân thẳng thắn khước từ.
Vì sợ tai tiếng, Tào Tháo đành đích thân đánh xe về quê. Người nhà họ Đinh lũ lượt ra đón, duy nhất Đinh phu nhân vẫn thản nhiên dệt vải trong phòng, không mảy may rung động. Ấy là bởi trong bà có sự cao ngạo, có bản lĩnh rất riêng của mình. Không thấy vợ yêu đoái hoài, Tào Tháo cũng chẳng ngạc nhiên. Ông đi thẳng vào phòng, vứt bỏ lòng tự tôn mà hạ giọng van nài phu nhân: “Nàng hãy quay lại nhìn ta, chúng ta cùng quay về, được không?”.
“Hữu cầu, vô ứng”, Đinh phu nhân chẳng thèm quay mình, cũng không cất lời đáp lại, vẫn đều đều dệt vải. Tào Tháo dần dần nhận ra tính cách cứng rắn của vợ và hiểu rằng, mọi chuyện đã không thể trở lại như xưa. Đinh phu nhân lặng người nghe tiếng thở dài sau lưng rồi tiếng bước chân đảo qua đảo lại của chồng. “Phu nhân, nàng quyết tâm đoạn tuyệt nghĩa tình phu thê với ta phải không?”, “Nàng thực sự muốn vậy?…”, Tào Tháo dồn dập truy vấn. Hỏi xong vài hồi, họ Tào rời khỏi phòng rồi lên xe về phủ, mang theo nỗi day dứt tội lỗi lẫn cảm giác tiếc nuối không nỡ lìa xa.
Nhiều sử sách ghi lại rằng Tào Tháo đã dùng mọi cách từ ép buộc đến van nài và xuống nước với người vợ của mình nhưng Đinh phu nhân vẫn kiên quyết không trở lại. Dùng mọi cách Đinh phu nhân vẫn không trở lại, Tào bèn quay về dinh phủ và nghĩ rằng vợ mình đã tìm được người khác. Trái ngược hẳn với cá tính của Tào Tháo, nếu bình thường ai đó phản bội mình sẽ nhận kết thúc không mấy lại tốt đẹp. Tuy nhiên, vì thật sự yêu thương người vợ bản lĩnh này nên Tào quyết định cho Đinh phu nhân cải giá. Tuy nhiên, Đinh phu nhân vẫn sống cùng bố mẹ dệt vải và qua đời khi bị bạo bệnh. Sau khi Đinh phu nhân mất, Tào Tháo tự tay chọn nơi chôn cất cho người vợ yêu của mình.
Trong nhiều tài liệu viết về Tam quốc hay cuộc đời Tào Tháo của lịch sử Trung Quốc đều có ghi lại rằng cuối đời khi sắp lâm chung kẻ gian hùng một thời chia sẻ rất nhiều điều trăn trở về người vợ của mình. Tào nói rằng nỗi ân hận lớn nhất cuộc đời ông là để mất đi người vợ yêu Đinh phu nhân và đó là điều ông day dứt đến cả khi chết.
Trang điểm Tam quốc của sử gia Nguyễn Khanh còn ghi chép lại đoạn trăn trở của Tào Tháo: “Nhìn lại trong suốt cuộc đời ta, người khiến ta không nỡ rời xa nhất đó chính là Đinh phu nhân. Ta chưa bao giờ phụ bạc nàng nhưng những sai lầm đã khiến chúng ta không thể như xưa, khiến ta và nàng trở nên xa cách.”
Suy cho cùng, dù là kẻ gian hùng hay người dân áo vải thì trong cuộc đời họ cũng lưu giữ một hình ảnh ai đó mà suốt đời họ không thể nào quên.
Vậy là thông qua bài viết này, du khách đã có thêm sự hiểu biết về cuộc đời của nhân vật lịch sử Tào Tháo. Lịch sử – đất nước – con người Trung Hoa còn có rất nhiều điều thú vị đang chờ đón du khách đến khám phá. Hãy để chúng tôi mang đến cho du khách một hành trình du lịch Trung Quốc trọn vẹn và đầy ý nghĩa nhé!