Múa Zhuo đã có hơn 1.300 năm lịch sử, là một loại hình nghệ thuật đặc thù trong văn hóa múa truyền thống dân tộc Tạng, cũng là một trong những thể loại múa lâu đời nhất trong văn hóa múa truyền thống các dân tộc thế giới hiện còn tồn tại.
Trong tiếng Tạng, múa Zhuo được gọi là “múa trống cơm”. Zhuo có nghĩa là “tốt lành”. Múa Zhuo thường được biểu diễn vào lúc mở màn và kết thúc các hoạt động lễ hội quan trọng.
Múa Zhuo có một truyền thuyết hấp dẫn: Tương truyền giữa thế kỷ thứ 8, dưới sự giúp đỡ của một số nhà sư, vua Tạng đời thứ 37 Tri-sông Đết-sen cho xây dựng ngôi chùa đầu tiên của Tây Tạng tại phía bắc bờ sông Ya-lu-zang-bu, điều kỳ lạ là những bức tường do những người thợ vất vả xây dựng vào ban ngày, cứ tối đến lại bị yêu ma phá hoại. Để xua đuổi yêu ma, nhà sư mời 7 anh em Zhuo-ba từ khu vực Đa-bu đến để thực hiện nhảy múa Zhuo, thông qua điệu múa này để trấn áp yêu ma, từ đó, múa Zhuo trở nên thịnh hành.
Xã Sang-gô huyện Kông-ga khu tự trị Tây Tạng là nơi bắt nguồn của Múa Zhuo. Ở xã này từ các cụ thất thập cổ lai hy cho đến những trẻ em vài tuổi đều biết Múa Zhuo, chỉ cần tiếng trống vang lên, là mọi người lập tức nhịp nhàng nhảy theo tiếng trống, hiến dâng cho người xem một đoạn múa Zhuo chính cống.
Biểu diễn múa Zhuo chia làm hơn chục chi tiết nhỏ theo sự thay đổi của lắc đầu, điểm trống, nhịp bước. Điểm đặc biệt, hình thức múa Zhuo luôn phong phú đa dạng, riêng những động tác kỹ xảo các diễn viên sáng tác tức cảnh cũng không đếm xuể. Mỗi màn biểu diễn hoàn chỉnh cần gần 7 tiếng đồng hồ, nhảy xong mỏi chân đau lưng, có lúc nhảy đến chân ra máu.
Trước khi Tây Tạng thực hiện Cải cách dân chủ, múa Zhuo chỉ có thể biểu diễn trong chùa chiền hoặc các hoạt động lễ hội lớn do chính quyền địa phương tổ chức, các trường hợp khác không được biểu diễn tuỳ tiện. Nhưng hiện nay, cứ vào mùa nông nhàn là mọi người lại tổ chức múa Zhuo vui nhộn ngay bên bờ ruộng hoặc trên sân làng, quang cảnh này đã trở thành một bức tranh tươi đẹp của nông thôn Tây Tạng.
Nếu có dịp đến vùng đất Tây Tạng trong hành trình du lịch Trung Quốc, du khách đừng bỏ qua cơ hội được một lần “thưởng thức” vũ điệu Zhuo đặc sắc này nhé! Chúc các du khách có một chuyến đi vui vẻ và thú vị!
